Czym jest dieta FODMAP i kto powinien ją stosować?
Cierpisz na dość częste bóle brzucha, silne wzdęcia i nieprzyjemne uczucie przepełnienia, a może został stwierdzony u Ciebie zespół jelita drażliwego? Odpowiedzią na Twoje dolegliwości może być dieta low FODMAP. Sprawdź, co powinieneś jeść, a co wyeliminować ze swojej diety, by dolegliwości ze strony układu pokarmowego Cię omijały.
Spis treści
Co oznacza FODMAP?
Dieta low FODMAP to sposób jedzenia polegający na ograniczaniu spożycia produktów bogatych w cukry, które są słabo wchłaniane przez jelita i bardzo łatwo w nich fermentują. Jest to dieta polecana szczególnie dla osób, u których stwierdzono zespół jelita drażliwego. Skąd pochodzi nazwa FODMAP?
- F jak fermentacja
- O jak oligosacharydy, czyli wielocukry
- D jak disacharyd, czyli dwucukry
- M jak monosacharydy, czyli cukry proste
- And
- P jak poliole, czyli alkohole cukrowe
Według naukowców z Monash University, produkty obfitujące w FODMAP przechodzą w postaci niezmienionej do jelita, a następnie poprzez swoje działanie osmotyczne powodują nagromadzenie płynów w jego świetle. Przez tą reakcję dochodzi do przyspieszenia motoryki jelit. Następnie spożyte produkty z tych kategorii po przejściu do jelita grubego podlegają fermentacji bakteryjnej ze zwiększoną produkcją dwutlenku węgla. Cały ten proces powoduje występowanie dokuczliwych objawów, takich jak wzdęcia, skurcze, a nawet biegunka. Głównym zadaniem diety FODMAP jest zapobieganie tym objawom.
Dla kogo przeznaczona jest dieta low FODMAP?
Dieta low FODMAP polecana jest głównie dla osób z rozpoznanym zespołem jelita drażliwego (IBS). Jest to przewlekła choroba przewodu pokarmowego polegająca na nawracających zaburzeniach pracy jelit.
Przed rozpoczęciem stosowania diety low FODMAP konieczna jest jednak konsultacja z lekarzem oraz dietetykiem w celu dobrania optymalnego sposobu żywienia. Naukowcy z Monash University twierdzą, że ludzie u których rozpoznano zespół jelita drażliwego (IBS) stosujący dietę low FODMAP znacznie rzadziej skarżyli się na przykre objawy żołądkowo-jelitowe. Uważa się więc, że dieta o małej zawartości związków FODMAP jest skuteczną formą leczenia osób cierpiących na zespół jelita drażliwego.
Jak długo można stosować dietę low FODMAP?
Wdrażanie diety low FODMAP odbywa się w trzech etapach, natomiast ostatecznie ma na celu spożywanie dobrze tolerowanych pokarmów z pewną zawartością FODMAP. Nawet ¾ pacjentów wykazuje wystąpienie pozytywnych skutków stosowania diety w ciągu sześciu tygodni lub krócej od momentu rozpoczęcia stosowania diety. W większości przypadków dietę low FODMAP wystarczy więc stosować przez sześć do ośmiu tygodniu, natomiast po tym czasie konieczne jest spersonalizowanie diety z indywidualnym wyłączeniem produktów wywołujących objawy.
Jak wyglądają etapy diety low FODMAP?
Wyróżnia się trzy etapy diety FODMAP, jednak można spotkać się również z informacjami na temat dwóch etapów, które nie uwzględniają fazy personalizacji sposobu żywienia.
Pierwszy etap polega na maksymalnym ograniczeniu produktów bogatych w FODMAP i zastąpieniu ich produktami z listy low FODMAP. Powinien trwać od 2 do 8 tygodni.
Drugi etap diety FODMAP polega na stopniowym wprowadzaniu do diety produktów bogatych w FODMAP. Ważne, aby produkty te były wprowadzane stopniowo, najlepiej jeden produkt co kilka dni. Szczególnie istotne jest monitorowanie ewentualnego wystąpienia objawów ze strony układu pokarmowego, jak i ogólnego samopoczucia. Jeśli żadne negatywne objawy się nie pojawią, oznacza to, że dany produkt może być spożywany bez obaw. Etap drugi diety FODMAP może trwać nawet 12 tygodni.
Ostatnim, czyli trzecim etapem diety FODMAP jest wcześniej wspomniana spersonalizowana dieta. Celem tego kroku jest stworzenie indywidualnego sposobu żywienia, który będzie stosowany przez dłuższy czas z minimalną ilością ograniczeń. Realizację wszystkich etapów diety zaleca się stosować przy współpracy z dietetykiem.
Jakie produkty bogate w FODMAP należy wyeliminować z diety?
Poniżej znajdziesz listę produktów, ujętych w diecie FODMAP, które należy stopniowanie eliminować z diety, by móc zauważyć pierwsze efekty w poprawie pracy naszych jelit.
Warzywa: cebula, czosnek, por, kalafior, brukselka, brokuły, buraki, szparagi, zielony groszek, kapusta, kukurydza, cykoria, rośliny strączkowe (soja, fasola, soczewica, bób, cieciorka);
Owoce: jabłka i ich przetwory, gruszki, śliwki, wiśnie, czereśnie, brzoskwinie, nektarynki, morele, mango, arbuz, owoce suszone;
Produkty mleczne: mleko, twarogi, jogurty, kefiry, maślanki (zarówno krowie, jak i kozie);
Produkty zbożowe: mąki, pieczywo, płatki, kasze, makarony pochodzące z pszenicy, jęczmienia i żyta Napoje: wszelkie napoje gazowane, cydr, kawa na bazie cykorii, soki owocowe, mocna herbata.
Inne: orzechy nerkowca, pistacje; słodycze, miód, dżemy, syrop z agawy, syrop kukurydziany.
Pamiętaj, że wszystkie mięsa, ryby i owoce morza są w pełni dozwolone. Początkowo dieta FODMAP może wydawać się nieco skomplikowana, dlatego warto skorzystać z pomocy dietetyka, który przygotuje smaczną i jednocześnie urozmaiconą dietę low FODMAP. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą naszego cateringu dietetycznego Happy Diet, w której znajdziesz dietę pudełkową FODMAP dostępną z dostawą do domu.
